Taşındım! Yeni adresim: http://nanoturkiye.net

16 Temmuz 2008 Çarşamba

Yapay Fotosenteze Bir Adım Daha Yaklaşıldı

Fotosentez kelimesini herhalde hepimiz en az bir kere duymuşuzdur. Biyoloji dersinde fotosentezi sadece bitkiler, algler ve bazı bakteriler yapabilir diye öğretmişlerdi.

Günümüzde birçok bilim adamı yapay fotosentez konusu üzerine çalışıyor. Nedir bu yapay fotosentez? Fotosentezi yapay bir sistemle gerçekleştirmek. Yani oluşturacağınız bu sistem karbondioksit, su ve güneş ışığını alacak, ürün olarak da enerji kaynağı ve oksijen oluşturacak. İnsanoğlu böyle bir sistem yapabilirse, hava kirliliğinin ve enerji sorununun ortadan kalkacağı düşünülüyor.

Bilim adamları süreci tamamen kopyalamak istiyorlar, ama bir tane operasyonu bugüne kadar kimse kopyalamamıştı. Nedir bu operasyon? Karbonhidrat üretimi reaksiyonu için gerekli yüksek miktardaki enerjinin elde edilmesi için, ortamda birçok elektronun bulunması gerekiyor. Şu ana kadar oluşturulan sistemlerde ortamda sadece bir elektron bulunabiliyordu, ve haliyle reaksiyon gerçekleşmiyordu.

"Ortamda birden fazla elektron bulunması" 'nı biraz açalım isterseniz. Bu çoklu elektron sistemlerinde bir tane verici molekül oluyor, bir de alıcı molekül. Verici molekülün görevi ışığı emip, ortama birçok elektron salmak; alıcı molekülün görevi ise verici molekül tarafından yayılan elektronları yakalamak. Şimdiki sistemlerde, verici molekül bir seferde bir tane elekton salıyor, alıcı molekül de tabii ki sadece bir tane elektron yakalayabiliyor.

Çin'in Qinhuangdao şehrinde bulunan Hebei Normal Bilim ve Teknoloji Üniversitesi araştırmacılarından Xian-Fu Zhang tek katmanlı karbon nanotüplerin çoklu elektron sistemlerinin kalbi olabileceğini söyledi. Bir karbon nanotüp, içinde bulunan her 32 karbon atomu başına 1 elektron alabilmekteymiş. Yani kısa bir nanotüp bile yapay fotosentezde alıcı molekül görevi görebilir.

Fakat şu an ışık emdikten sonra, çok sayıda elektron salan küçük bir molekül yok. Phthalocyanin (PCler) olarak bilinan molekül sınıfı, ışığı emdikten sonra tek molekül salıyor. Zhang'ın grubu nanotüplere bir sürü PC molekülünü kovalent bağla bağlayarak, çoklu elektron sistemi oluşturabileceklerini fark etmişler.

Araştırmalarının devamında, 1 mikrometre uzunluğundaki karbon nanotüpe 120 PC molekülü bağlamışlar. Bu moleküllerin saldığı elektronların %25'i karbon nanotüpte depolanabilmiş. Karbon nanotüpteki diğer elektronların NADP'yi NADPH'ye döüştürmek için kullanılabileceği düşünülüyor.

"Biz bu sistemi, güneş ışığını verimli bir şekilde elektriğe çevirmek için yapmıştık" diyor Zhang. Neye niyet, neye kısmet.

Kaynak: 1

 

Yukarı